«ΣΥΓΝΩΜΗ ΣΩΚΡΑΤΗ»

 


Πιθανότατα ο αρχαιολογικός χώρος στον Λόφο Φιλοπάππου δεν ήταν δεσμωτήριο των αρχαίων Αθηνών. Ωστόσο ο ισχυρισμός ότι εκεί κρατήθηκε ο Σωκράτης δεν είναι εντελώς εκτός τόπου και χρόνου με κάποια στοιχεία να στηρίζουν αυτή τη θέση.

Το 399 π.Χ. ο Σωκράτης (470 π.Χ./469 - 399 π.Χ.) βρέθηκε κατηγορούμενος για ασέβεια προς τους θεούς και για διαφθορά των νέων. Η δίκη του έχει χαρακτηριστεί από πολλούς μελετητές ως «στημένη».


Ωστόσο μόνο παρωδία δεν πρέπει να ήταν εάν σκεφτούμε πόσο διαφορετική ήταν η αρχαία αθηναϊκή πολιτική και ηθική. Μπορεί σήμερα οι κατηγορίες εναντίον του Σωκράτη να μας φαίνονται (και να είναι όντως) γελοίες, αλλά σε μια «δημοκρατία» εντελώς διαφορετική από την δική μας, η δίκη και καταδίκη του Σωκράτη θα μπορούσε να έχει νόημα.


Ακόμα και η στάση του στο δικαστήριο (όπως μας εξιστορείται), που σήμερα θεωρούμε ηρωική, τότε να μην ήταν τίποτα άλλο από ξιπασμένη έπαρση (ύβρις) απόδειξη της διαφθοράς του ανδρός. Ο Σωκράτης καταδικάστηκε με περισσότερους ψήφους από ότι κατηγορήθηκε. 


Η αλήθεια είναι ότι η τωρινή μας αισθητική πυξίδα δεν έδειχνε πάντα τον ίδιο πόλο «δικαίου» στην ιστορία.