ΟΙ ΠΡΩΙΜΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ. ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΕΠΗ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ, ΤΟΥ ΗΣΙΟΔΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
O «λαϊκός» Ησίοδος και ο «αριστοκρατικός» Όμηρος γράφουν· και τα γραπτά τους απλώνονται στο χώρο και στο χρόνο δημιουργώντας παζλ, τα οποία ο αναγνώστης πρέπει να συνθέσει, για να πάρει εικόνες πολυδιάστατες. Είναι προφανές ότι έργα αυτά δεν είχαν σκοπό μόνο να διασκεδάσουν το κοινό τους. Απέβλεπαν στο να οξύνουν τη φαντασία των παιδιών, να παιδεύσουν τα νεαρά μέλη και να προβληματίσουν τους μεγαλύτερους, μπλέκοντας το μύθο με την ιστορία και το όραμα· τη φιλοσοφία, με την πολιτική, τη ψυχολογία και τη μεταφυσική· την κοινωνία με την οικονομία και τη γεωστρατηγική.
Ανάμεσα στις ιδιομορφίες των κειμένων αυτών είναι το παράδοξο και μοναδικό, εξ' όσων γνωρίζουμε μέχρι στιγμής, φαινόμενο ότι παρότι αποτέλεσαν τα κύρια διδακτικά κείμενα σε σχέση με τη θρησκεία, διαμορφώθηκαν και διαδόθηκαν από ποιητές και καλλιτέχνες και όχι από ιερείς.
Τη μοναδικότητα και τη σοφία των έργων αυτών μας αποκωδικοποιεί, μέσω της κοινωνικής τους διάστασης, με αυτή την εξαιρετική έρευνα, η Ειρήνη Ραγκούση και μας παραδίδει ένα βιβλίο απαραίτητο πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την ανάγνωση των ομηρικών και ησιόδειων επών.
ΑΠΟ ΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ:
Η εργασία της κ. Ε. Ραγκούση έχει πολυσύνθετο χαρακτήρα. Δεν είναι μόνο ιστορική και φιλολογική, αλλά και κοινωνιολογική. Ο κόσμος, που επιχειρεί να συλλάβει και συλλαμβάνει με απόλυτη επιτυχία, είναι ο κόσμος του Ομήρου και του Ησιόδου. Ένας κόσμος βαθύτατα μεταβατικός και γι' αυτό αντιφατικός. Στη φάση αυτή ολοκληρώνονται τα στοιχεία ανισότητας, παραμένουν όμως στο εσωτερικό των Οίκων κατάλοιπα ισοκατανομών που ίσχυσαν και υπό καθεστώς κοινοκτημοσύνης. Το άστυ βρίσκεται εν τω γίγνεσθαι και υποστασιοποιείται βαθμιαία η έννοια του Δήμου και της Δημοκρατίας. Συλλαμβάνεται ο άνθρωπος ως ατομικότητα και προσωπικότητα στο πλαίσιο, όμως, μιας πανίσχυρης και πανταχού παρούσας συλλογικότητας. Αναδύεται ο ορθολογισμός, αλλά ακόμα η μοίρα και το πεπρωμένο θεωρούνται ότι παίζουν καθοριστικό ρόλο στη ζωή των ανθρώπων. Η προσέγγιση της κας Ραγκούση συμβάλλει αποφασιστικά στον εντοπισμό όλων αυτών των πτυχών. Πρόκειται για ένα πραγματικά πολύ αξιόλογο βιβλίο. (Καθηγητής Βασίλης Φίλιας, Νοέμβριος 2007)
ΕΚΔΟΣΕΙΣ:
ΑΘΗΝΑ 2007
